सामान्यतया शाकाहारी भन्नाले जनावरको निश्चित उत्पादन नखाने व्यक्तिलाई जनाउँछ। सबै शाकाहारीले मासु खाँदैनन् । तर, शाकाहारीले अन्डा खान्छन् भन्दा तपाईंलाई अचम्म लाग्न सक्छ ।

प्रायः जसो शाकाहारी खानेकुरा भन्नाले जनावरको मासु नखानु भन्ने बुझिन्छ । तसर्थ, कतिपय शाकाहारीले अन्डा खान्छन् । यद्यपि, उनीहरूले कुखुरा र माछालाई भने आफ्नो दैनिक खानेकुरामा समावेश गरेका हुँदैनन् ।

अझै धेरै व्यक्तिले अन्डालाई शाकाहारी खानेकुराका रूपमा मान्यता दिँदैनन् । यदि पोथी र भालेको सम्भोगपछि उत्पादित अन्डाबाट चल्ला कोरलिन्छ । त्यही भएर जनावरको मासु नखाने शाकाहारीले अन्डा खान नहुने तर्क राख्छन् ।   

यदि अन्डा निषेचित गरिएको छैन र चल्ला कोरलिने सम्भावना छैन भने त्यसलाई शाकाहारी मान्नुपर्छ भन्ने तर्क पनि छ । त्यस्तो अन्डालाई दूध र नौनीजस्तै जनावरको उत्पादन मान्ने गरिन्छ । व्यावसायिक रूपमा उत्पादित ग्राेसरीमा पाइने अन्डा अनिषेचित हुन् । तिनीहरूबाट चल्ला कोरल्न मिल्दैन । हिन्दू, जैनजस्ता केही धर्मले शाकाहारी खानेकुरालाई जोड दिन्छन् र उनीहरूले अन्डालाई पूर्ण रूपमा निषेध गर्नुका साथै पटक्कै शाकाहारी मान्दैन । 

तर, पछिल्लो समयमा विज्ञानले भने अन्डा शाकाहारी भएको पुष्टि गरिसकेको छ । वैज्ञानिकहरूका अनुसार अन्डामा बाहिरी बोक्रा, सेतो र पहेलो गरी तीन भाग हुन्छ । सेतो भागमा प्रोटिन हुन्छ भने पहेलो भागमा प्रोटिन, कोलेस्टाेरोल र फ्याट हुन्छ । हामीले खाने अन्डा निषेचित (फर्टिलाइज्ड) नभएको हुनाले त्यसबाट चल्ला कोरिलिने सम्भावना हुँदैन । त्यहीं भएर वैज्ञानिकहरूले अन्डालाई शाकाहारी पुष्टि गर्दै वर्षौंदेखिको विवाद अन्त्य गरिदिएका छन् ।

शरीरमा पौष्टिक पदार्थ परिपूर्ति गर्नका लागि अन्डा खानुपर्ने विज्ञहरूको सुझाव छ । अन्डालाई अत्यधिक पौष्टिक पदार्थ मानिन्छ । एउटा ठूलो अन्डामा ६ ग्राम प्रोटिनका साथै भिटामिन र मिनरल्स पाइन्छ । वस्तवमा अन्डाको पहेलो भाग शरीरलाई तन्दुरुस्त राख्न चाहिने कोलिन भन्ने तत्त्वको सबैभन्दा उत्कृष्ट स्रोत हो । कतिपय शाकाहारी व्यक्तिले मासु र माछा नखाए पनि अन्डालाई पोषक खानेकुराका रूपमा छनोट गर्छन् ।

अर्कोतर्फ कतिपय अवस्थामा अन्डामा उच्च मात्रामा कोलेस्टेरोल हुने भएकाले यसलाई अस्वस्थ खानेकुरा पनि मानिन्छ । केही अनुसन्धानले कोलेस्टाेरोलयुक्त अन्डा खाँदा रगतमा यसको मात्रा बढ्ने देखाएका छन् भने केही अनुसन्धानले चाहिँ खानेकुरामा भएको कोलेस्टाेरोलले मुटुसम्बन्धी रोगमा जोखिम नपार्ने उल्लेख गरेका छन् ।

एक अध्ययनअनुसार अन्डा खाने ७० प्रतिशत व्यक्तिमा यसको मात्रा बढेको पाइएन । अनुसन्धानमा एकरूपता नभएको अवस्थामा केही शाकाहारीले अन्डा त्याग गरिरहेको देखिन्छ भने अन्यलाई डाइटको भागकै रूपमा अन्डा खाइरहेका छन् ।

कुनै शाकाहारी व्यक्तिले अन्डा खायो भने उसलाई फरक नामले सम्बोधन गरिन्छ । शाकाहारीका पनि विभिन्न प्रकार रहेका छन् । अन्डा, माछा र मासु नखाने तर दूध मात्र खाने शाकाहारीलाई लेक्टो-भेजिटेरियन भनिन्छ । मासु, माछा र दूध नखाने तर अन्डा चाहिँ खानेलाई ओभो-भेजेटरियन भनिन्छ । 

त्यसैगरी मासु र माछा नखाए पनि अन्डा र दूध चाहिँ खानेलाई लेक्टो-ओभो भेजेटरियन भनिन्छ । मासु, माछा, दूधजन्य पदार्थ, अन्डा, महजस्ता जनावरको कुनै पनि उत्पादन नखाने व्यक्तिलाई भेगान भनिन्छ । 

-एजेन्सीको सहयोगमा  न्युज कारखाना